Szkło borokrzemowe - właściwości

Rodzaje szkła

Dzisiejsze szkło można zdefiniować jako twardą, przezroczystą substancję otrzymywaną w wyniku stopienia i oziębienia mieszanki surowców mineralnych i nieorganicznych - głównie krzemianów. Nie wszyscy jednak wiedzą, że szkło może być wytwarzane na różne sposoby, a jego odmiany różnią się od siebie składem chemicznym.

Najpopularniejszym i najpowszechniej wykorzystywanym przez człowieka rodzajem jest szkło sodowo-wapniowe. Wytwarzane ze stopu sody (15%), wapna (9%) i krzemionki (69%) stanowi aż 90% produkowanego na świecie szkła, a ze względu na swoją łatwą dostępność i niską cenę wykorzystywane jest przez większość firm trudniących się produkcją wyrobów szklanych. Niestety jednak jest ono podatne na wstrząsy, łatwo pęka i nie wytrzymuje gwałtownych zmian temperatury.

Co to jest szkło borokrzemowe?

Szkło borokrzemowe, to rodzaj szkła, które zawiera w swoim składzie trójtlenek boru, dzięki czemu charakteryzuje się bardzo niskim współczynnikiem rozszerzalności. W praktyce oznacza to, że ma dużą odporność na tzw. szoki termiczne, czyli nie pęka podczas gwałtownych zmian temperatury, tak jak to się dzieje w przypadku zwykłego szkła. W jeszcze prostszym ujęciu: szklankę wykonaną ze szkła borokrzemowego można przełożyć z zamrażarki do nagrzanego piekarnika, a ona nie pęknie. Do tej samej szklanki można również wlać wrzątek i mieć pewność, że naczynie zachowa swoją integralność. Ta ponadprzeciętna odporność termiczna szkła borokrzemowego sprawia, że jest ono powszechnie wykorzystywane w laboratoriach, restauracjach, winiarniach i szeroko pojętym przemyśle. 

Właściwości szkła borokrzemowego

Szkło borokrzemowe ma w swoim składzie znacznie wyższy udział dwutlenku krzemu (80%) niż zwykłe szkło sodowo-wapniowe (69%), co czyni je zdecydowanie mniej podatnym na pęknięcia. Cechuje je również ponad dwukrotnie niższy współczynnik rozszerzalności cieplnej, co także wpływa na jego wytrzymałość. Szacuje się, że różnica temperatur jaką może wytrzymać to nawet 170 °C. 

Szkło borokrzemowe wykazuje również bardzo wysoką odporność chemiczną, dlatego wykorzystywane jest m.in. do przechowywania odpadów nuklearnych. Znajdujący się w nim bor powoduje, że jest znacznie mniej rozpuszczalne niż większość znanych nam materiałów. Oznacza to, że substancje chemiczne i szkło borokrzemowe wzajemnie się nie przenikają.

Szkło borokrzemowe a zdrowie i ekologia

Ponieważ szkło borokrzemowe jest odporne na wszelkiego rodzaju substancje chemiczne, korzystanie z borokrzemowych naczyń i słomek jest całkowicie bezpieczne dla zdrowia. Każdemu z nas na pewno nie jeden raz zdarzyło się czuć smak plastiku podczas picia wody z plastikowej butelki. Dzieje się tak, ponieważ tworzywa sztuczne cechuje stosunkowa wysoka rozpuszczalność, przez co cząsteczki tworzywa, z którego wykonana jest butelka przenikają do napoju. Jest to zarówno szkodliwe dla zdrowia, jak i nieprzyjemne. Szkło borokrzemowe dzięki swojej niskiej rozpuszczalności chroni napój przed zanieczyszczeniem, a tym samym nie zmienia jego smaku. 

Co więcej, naczynia ze szkła borokrzemowego można myć w zmywarce oraz wkładać do kuchenki mikrofalowej, a podczas podgrzewania szklanej butelki np. z mlekiem dla dziecka nie musimy się martwić o uwalnianie się do płynu szkodliwych toksyn. Warto również mieć na względzie, że jest ono wykonane z materiałów naturalnych i podlega recyklingowi dzięki czemu jest bezpieczne dla środowiska.